Zuid-Afrika        
Op 24 maart 1993, bevestigde de Zuid-Afrikaanse president de Klerk het vermoeden, dat zijn land over kernwapens had beschikt. Intussen waren volgens Zuid Afrika alle wapens en documenten van het programma vernietigd.
Zuid Afrika was midden jaren '70 begonnen met het ontwikkelen van kernwapens en had in totaal zes gemaakt. Het nucleaire programma had eerst een vreedzaam karakter. In 1978 veranderde dit en besloot men om over te stappen naar een militaire optie. Doordat lange tijd een gebrek aan genoeg verrijkt uranium bestond, duurde het ook lang voordat de eerste test mogelijk zou zijn. De wapens, eenvoudig van ontwerp, werden eenmaal in elkaar gezet veilig opgeslagen, totdat het programma in 1989 werd beëindigd.
Het is onduidelijk of de wapens ooit getest zijn. Zuid-Afrika had wel voorbereidingen getroffen en meerdere gebieden in gericht als testterreinen, zoals in de Kalahari-woestijn. Na de ontdekking door een Sovjet spionage satelliet werden de werkzaamheden hier gestaakt. Op 22 september nam een Amerikaanse Vela-satelliet een dubbele flits waar in het zuidelijke gebied van de Indische Oceaan. De Amerikaanse president Carter stelde een onderzoek in, waarvan de conclusie was dat het waarschijnlijk om de inslag van een kleine meteoriet ging. Andere onderzoeken schreven de flits toe aan een nucleaire explosie.  Waarschijnlijk had Zuid-Afrika niet genoeg verrijkt uranium op dat moment om een test uit te voeren en bood het Israël een lokatie voor een test, die los stond van het eigen program-ma.

In 1989 besloot de Klerk dat Zuid-Afrika zou toetreden tot het NPV en zijn kernwapens zou opgeven. In slechts 24 maanden waren onder strenge controle de wapens ontmanteld en alle documenten ervoor vernietigd. Het einde van de communistische dreiging, de onafhankelijkheid van Namibië, de betere relaties met de buurlanden en het internationale isolement waren de externe factoren die bijdroe-gen aan het besluit. Tevens wilde men voorkomen dat het ANC in het bezit kwam van kernwapens na de te verwachtte machtsovername. Aangezien de sterkste aanhangers van programma met pensioen waren, kon besloten worden om het militaire nucleaire programma te beëindigen. De onthulling van het programma moest binnen- en buitenlandse groepen overtuigen dat het regime werkelijk wilde veranderen. Dit was nodig om uit het internationale isolement te komen.  Zuid-Afrika trad in 1991 tot het NPV toe en had de IAEA-waarborgovereenkomst getekend.

Na de bekendmaking had het IAEA de uitgenodiging voor inspecties van de belangrijkste plaatsen meteen geaccepteerd , omdat onduidelijk was of geen wapens of nucleair materiaal waren achtergehou-den. Hierop bestaat weinig kans al blijft dit onzeker aangezien nooit goed bij gehouden is hoeveel nucleair materiaal is geproduceerd.  De Amerikanen geloven niet dat alles vernietigd is en het IAEA vond bij inspectie hier bewijzen van.
Achteraf kan geconcludeerd worden dat wetenschappers de gang van zaken bepaalde, omdat de verrijkingscapaciteit gebouwd was, voordat besloten werd om naar kernwapens te streven. Het internationale klimaat had het programma bemoeilijkt en de duur van het ontwikkelen verlengd en zo hogere politieke en economische kosten met zich mee bracht. Er is weinig tegen te doen als wetenschappers of bureau-craten besluiten dat een land een atoombom nodig heeft, omdat deze van buitenaf veel moeilijker te beinvloeden zijn.
 

Nucleaire strategie
De strategie van Zuid-Afrika was niet offensief van aard. Door een serie acties, waaronder het tot ontploffing brengen van kernwapens, moest de VS overgehaald worden om Zuid-Afrika te gaan helpen. De strategie bestond uit drie fasen.  Pas bij de 3e fase zou besloten worden een kernwapens tot ontploffing te brengen. Tijdens  de eerste twee fasen zou men proberen met diplomatieke middelen de VS te overtuigen om in te grijpen.
Het was onlogisch te denken dat de VS met een groot percentage gekleurde soldaten het apartheidsregime zou gaan verdedigen. Daarnaast was de relatie tussen de twee landen niet bepaald goed. Voor de buurlanden waren de conventio-nele middelen voldoende. Over een eventuele Sovjet dreiging was niets bekend, omdat niemand van de militairen de Russische literatuur kon bestuderen. Tegen de SU zouden de kernwapens waarschijnlijk niet gebruikt worden, vanwege het gevaar voor vergelding.  De strategie is waarschijnlijk pas bedacht toen capaciteit al bestond. De reden hiervoor is dat de wetenschappers en niet de militairen de drijvende kracht achter een kernwapenprogramma waren.

terug